Người bị bệnh trĩ nên ăn gì và kiêng gì?

Bệnh trĩ, hay còn gọi là lòi dom, là một trong những bệnh lý phổ biến liên quan đến hệ tiêu hóa, đặc biệt là vùng hậu môn. Bệnh có thể gây ra những cơn đau, khó chịu, và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp giảm thiểu triệu chứng mà còn hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về những thực phẩm nên ăn và kiêng ăn khi bị bệnh trĩ, cùng những lời khuyên giúp bạn duy trì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh.

Tầm Quan Trọng của Chế Độ Ăn Uống Với Người Bị Bệnh Trĩ

Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt không khoa học là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ. Việc duy trì một chế độ dinh dưỡng phù hợp không chỉ giúp giảm nhẹ các triệu chứng mà còn ngăn ngừa bệnh tái phát. Người bị bệnh trĩ cần chú ý đến việc bổ sung đủ chất xơ, vitamin, khoáng chất, và nước để hỗ trợ tiêu hóa và giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn.

Những Thực Phẩm Nên Ăn Khi Bị Bệnh Trĩ

1.1. Thực Phẩm Giàu Chất Xơ

Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc làm mềm phân và giúp việc đại tiện dễ dàng hơn. Điều này giúp giảm áp lực lên các búi trĩ và ngăn ngừa tình trạng táo bón, nguyên nhân chính gây ra bệnh trĩ. Có hai loại chất xơ cần bổ sung:

• Chất xơ hòa tan: Tìm thấy trong các loại rau như rau đay, rau lang, rau mồng tơi và các loại trái cây như chuối, đu đủ, bơ. Khi vào cơ thể, chất xơ hòa tan chuyển hóa thành dạng gel, giúp phân mềm hơn.
• Chất xơ không hòa tan: Có trong ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, rau xanh và các loại trái cây khác. Loại chất xơ này không hòa tan trong nước nhưng giúp tăng khối lượng phân, hỗ trợ quá trình tiêu hóa.

Lưu ý: Dù chất xơ rất tốt, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn ruột hoặc gây áp lực lên dạ dày, dẫn đến trào ngược dạ dày.

1.2. Thực Phẩm Giàu Omega-3

Omega-3 là loại axit béo giúp chống viêm, duy trì lớp màng nhầy của niêm mạc ruột, và hỗ trợ sức khỏe làn da. Bổ sung omega-3 có thể giúp làm giảm tình trạng viêm nhiễm ở búi trĩ và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng hơn. Omega-3 có nhiều trong các loại cá như cá hồi, cá ngừ, hạt chia, hạt lanh và hạt óc chó.

1.3. Thực Phẩm Giàu Vitamin C và E

• Vitamin C: Giúp hình thành và duy trì mạch máu khỏe mạnh, chống lại nguy cơ viêm nhiễm. Bạn nên bổ sung vitamin C từ các loại quả như ổi, dâu tây, đu đủ, cam, kiwi, và các loại rau như bông cải xanh, rau cải.
• Vitamin E: Giúp bảo vệ và chữa lành mô bị viêm, thu nhỏ các búi trĩ. Nguồn vitamin E dồi dào bao gồm hạt dẻ, rau cải xanh, rau chân vịt, quả bơ, và đu đủ.

Nếu không thể bổ sung đầy đủ vitamin C và E qua thực phẩm, bạn có thể sử dụng viên uống bổ sung.

1.4. Thực Phẩm Giàu Kẽm và Magie

Kẽm và magie là hai khoáng chất quan trọng giúp duy trì sự phát triển mô cơ, nhuận tràng, và chống viêm. Các loại thực phẩm giàu kẽm và magie gồm có socola đen, bơ, các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám, nho khô, hạnh nhân, và hải sản. Nếu cần thiết, bạn có thể bổ sung kẽm và magie thông qua các viên uống tổng hợp.

1.5. Thực Phẩm Giàu Collagen

Collagen giúp duy trì độ đàn hồi của các mô liên kết, làm giảm giãn mạch máu và dây chằng, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của búi trĩ. Thực phẩm giàu collagen bao gồm cá hồi, cá ngừ, da heo, lòng trắng trứng gà, và nha đam. Bạn cũng có thể bổ sung collagen thông qua các sản phẩm thực phẩm chức năng.

1.6. Sữa Chua

Sữa chua chứa nhiều lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón. Bạn nên ăn sữa chua mỗi ngày để giúp nhuận tràng và giảm áp lực lên niêm mạc hậu môn.

Những Thực Phẩm Nên Tránh Khi Bị Bệnh Trĩ

Chế độ ăn uống không chỉ là việc bổ sung những thực phẩm có lợi, mà còn cần hạn chế hoặc loại bỏ những thực phẩm gây hại. Dưới đây là những thực phẩm người bị trĩ nên tránh:

2.1. Ngũ Cốc Tinh Chế

Ngũ cốc tinh chế như bột mì trắng đã qua xử lý loại bỏ lớp cám, do đó chứa rất ít chất xơ. Các thực phẩm làm từ bột mì trắng như mì ống, bánh mì, bánh mì tròn thường khó tiêu hóa và dễ gây táo bón.

2.2. Thịt Đỏ

Thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn, và thịt cừu có thời gian tiêu hóa lâu, dễ gây táo bón. Người bị trĩ nên hạn chế tiêu thụ thịt đỏ để tránh làm nặng thêm tình trạng bệnh.

2.3. Thực Phẩm Cay Nóng

Các loại thực phẩm cay nóng như ớt, gừng, riềng, mù tạt, và hạt tiêu làm tăng cảm giác đau rát và viêm nhiễm ở búi trĩ, do đó cần hạn chế.

2.4. Thực Phẩm Nhiều Muối

Ăn mặn hoặc tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa muối như mắm, đồ khô, và đồ nấu mặn có thể gây đầy hơi và làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh trĩ.

2.5. Thực Phẩm Nhiều Dầu Mỡ

Các món ăn chiên, nướng, gà rán, khoai tây chiên chứa nhiều dầu mỡ, dễ gây khó tiêu và táo bón. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm này để hỗ trợ quá trình hồi phục.

2.6. Thịt Chế Biến Sẵn

Thịt nguội, thịt xông khói, và các loại thịt chế biến sẵn khác chứa ít chất xơ và nhiều muối, không tốt cho người bị bệnh trĩ. Việc tiêu thụ thường xuyên các loại thực phẩm này sẽ làm tăng nguy cơ táo bón và làm nặng thêm tình trạng bệnh.

2.7. Đồ Uống Có Cồn

Rượu, bia, và các đồ uống có cồn gây mất nước, làm căng thẳng hệ tiêu hóa và khiến việc đi cầu khó khăn hơn. Người bị bệnh trĩ cũng nên hạn chế uống cà phê, nước tăng lực, và các thức uống chứa caffeine. Nếu bạn vẫn muốn thưởng thức một ly cà phê hay cocktail, hãy đảm bảo uống thêm nhiều nước để duy trì lượng nước cần thiết cho cơ thể.

2.8. Thực Phẩm Giàu Đường và Tinh Bột

Tiêu thụ quá nhiều đường và tinh bột có thể tạo áp lực lên hệ tiêu hóa, gây táo bón và làm tình trạng bệnh trĩ trở nên trầm trọng. Hạn chế các loại bánh kẹo, đồ ngọt, và các thực phẩm chứa nhiều tinh bột là điều cần thiết.

2.9. Sản Phẩm Từ Sữa

Các sản phẩm từ sữa như bơ, kem, pho mai thường chứa nhiều chất bảo quản và có thể gây đầy bụng, khó tiêu. Người bị bệnh trĩ nên cân nhắc giảm tiêu thụ các sản phẩm này để tránh làm nặng thêm triệu chứng.

Lưu Ý Về Chế Độ Sinh Hoạt và Dinh Dưỡng

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, người bị bệnh trĩ cũng cần chú ý đến thói quen sinh hoạt hàng ngày:

• Tập thể dục nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga, và các bài tập nhẹ giúp tăng cường tuần hoàn máu và giảm áp lực lên các tĩnh mạch hậu môn.
• Tránh ngồi lâu: Nếu công việc yêu cầu ngồi

nhiều, hãy đứng dậy và đi lại sau mỗi 30 phút để giảm áp lực lên vùng hậu môn.

• Uống nhiều nước: Đảm bảo uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giúp phân mềm hơn.

Bệnh trĩ là một tình trạng không dễ chịu, nhưng có thể quản lý và cải thiện bằng cách áp dụng một chế độ ăn uống và lối sống hợp lý. Việc bổ sung những thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, đồng thời kiêng những thực phẩm có hại sẽ giúp bạn kiểm soát triệu chứng và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Nếu triệu chứng không giảm hoặc có dấu hiệu nặng hơn, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.